Ostatnie kilkanaście miesięcy to intensywne prace nad nowymi rozporządzeniami dotyczącymi rynku dealerskiego. Zainteresowanie branży jest tym większe, że mówi się, że zbiegną się one w czasie ze zmianą modelu dystrybucji pojazdów w Europie. Przypomnijmy, że dla europejskiego rynku dealerskiego obowiązują dwa rozporządzenia. Pierwsze z nich jest bardziej ogólne i dotyczy porozumień wertykalnych (dystrybucyjnych) jako takich dla wszystkich branż – VBER (Vertical Block Exemption Regulation). Drugie rozporządzenie dotyczy tylko rynku pojazdów mechanicznych i określane jest skrótem MVBER (Motor Vehicles Block Exemption Regulation). Aktualnie obowiązujące rozporządzenie VBER czyli rozporządzenie 330/2010 ma stracić moc 31 maja 2022 roku, natomiast rozporządzenie MVBER, czyli rozporządzenie 461/2010, ma stracić moc 31 maja 2023 roku.
Nie mniej ważnymi dokumentami są tzw. wytyczne KE, które same w sobie zawierają szereg (a nawet więcej niż same rozporządzenia) regulacji prawnych. Dla VBER są to „Wytyczne w sprawie ograniczeń wertykalnych”, natomiast dla MVBER są to „Uzupełniające wytyczne w sprawie ograniczeń wertykalnych w porozumieniach dotyczących sprzedaży i napraw pojazdów silnikowych oraz dystrybucji części zamiennych do pojazdów silnikowych oraz dystrybucji części zamiennych do pojazdów silnikowych” (Zawiadomienie Komisji 2010/C 138/05). Oba te dokumenty również są szykowane w nowych wersjach.
Jeżeli chodzi o przegląd systemu MVBER, w dniu 28 maja 2021 roku Komisja Europejska opublikowała sprawozdanie z oceny i dokument roboczy służb Komisji podsumowujące wyniki oceny MVBER w związku z jego planowanym wygaśnięciem w dniu 31 maja 2023 roku. Ogólnie w ocenie stwierdzono, że w ostatniej dekadzie nie było zmian, które uzasadniałyby przebudowę systemu MVBER, ale konieczna jest jedna aktualizacja. Mianowicie chodzi o znaczenie, jakie dostęp do danych generowanych przez pojazdy może mieć jako czynnik konkurencji. Ponadto ocena wykazała, że rynek motoryzacyjny „obecnie ewoluuje”. Oczekuje się, że zmiany, które dopiero się pojawiają, nastąpią w latach 2025-2030. Z treścią sprawozdania można się zapoznać w tym miejscu.
W świetle tych ustaleń Komisja Europejska zaproponowała: (I) przedłużenie okresu obowiązywania systemu MVBER o pięć lat (tj. do 31 maja 2028 roku); oraz (II) wprowadzenia ograniczonych, ukierunkowanych aktualizacji dokumentu Uzupełniających wytycznych, które zajmą się kwestią danych generowanych przez pojazdy jako czynnika konkurencji między przedsiębiorcami. W tym kontekście Komisja będzie konsultować się z zainteresowanymi stronami w sprawie swoich projektów zasad (tj. projektu rozporządzenia w sprawie przedłużenia obowiązującego MVBER oraz projektu komunikatu zmieniającego Uzupełniające wytyczne) w sprawie dostępu do danych w drugim kwartale 2022 roku. Jednocześnie w ramach komentarza ze strony AECDR, które pilotuje temat – raczej nie nastąpi to przed czerwcem 2022 roku.
Jeśli chodzi o VBER oraz „Wytyczne w sprawie ograniczeń wertykalnych” (nazwijmy je dalej „Wytyczne wertykalne”) to Komisja Europejska dalej planuje wejście nowego aktu prawnego i dokumentu od 1 czerwca 2022 roku. 4 lutego 2022 roku, dosyć niespodziewanie jednak, Komisja ogłosiła że rozpoczęła dodatkowe ukierunkowane konsultacje społeczne w zakresie wymiany informacji między przedsiębiorcami w systemie tzw. podwójnej dystrybucji. Efekt tych konsultacji ma zostać dodany do nowego dokumentu Wytycznych wertykalnych. Podwójna dystrybucja to sytuacja, w której importer / producent sprzedaje towary lub usługi bezpośrednio konkurując z hurtownikami lub detalistami, na przykład prowadząc własne sklepy lub sklepy internetowe. Jest to więc sytuacja znana na rynku dealerskim. W lipcu 2021 roku Komisja przeprowadziła konsultacje z zainteresowanymi stronami w sprawie projektu zmienianego VBER oraz projektu zmienianych Wytycznych wertykalnych i informacje zwrotne z tych konsultacji ujawniły potrzebę bardziej szczegółowych wytycznych dotyczących rodzajów informacji, które dostawca i nabywca mogą wymieniać w przypadku występowania podwójnej dystrybucji. W świetle tych informacji zwrotnych Komisja zebrała dodatkowe dowody na ten temat i zleciła sporządzenie ekspertyzy, a ogłoszone właśnie konsultacje mają na celu wypracowanie modelu który będzie uwzględniony w nowych Wytycznych wertykalnych.