6 sierpnia 2019 Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 31 lipca 2019 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych ( Dz. U. 2019, poz. 1495).
Na mocy uchwalonej ustawy od 1 czerwca 2020 roku wejdą w życie zmiany w Kodeksie cywilnym zakresie uprawnień osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. Dotyczyć to będzie oczywiście także sprzedaży pojazdów i usług serwisowych.
Nowe przepisy posługują się pojęciem „osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej“. Jak rozumieć to pojęcie? W przypadku sprzedaży samochodu chodzi o przedsiębiorcę – osobę fizyczną, który wprawdzie kupuje auto „na działalność”, czyli dealer wystawia mu fakturę VAT, ale z charakteru prowadzonej przez tę osobę działalności wynika że auto nie będzie przez nią wykorzystywane do prowadzonej działalności gospodarczej, lecz do innej działalności (przede wszystkim prywatnej). Można więc go nazwać „quasi-przedsiębiorcą” ponieważ kupuje on towar (zawiera umowę) jako firma, ale nie do działalności w ramach firmy. Tylko dla takich przedsiębiorców przewidziano nowe uprawnienia.
Zgodnie z brzmieniem nowego art. 385(5) Kodeksu cywilnego, przepisy dotyczące konsumenta, zawarte w art. 385(1)-385(3) Kodeksu cywilnego będzie się stosować do „quasi-przedsiębiorcy”. Z powyższego wynika, że osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą w przypadku zawarcia umowy, która nie ma dla niej charakteru zawodowego będzie mogła powołać się na niedozwolone klauzule umowne.
Dodatkowo, w świetle nowego art. 556(4) Kodeksu cywilnego, do quasi-przedsiębiorcy stosować się będzie zawarte w dziale „Rękojmia za wady” KC przepisy dotyczące konsumenta. Wyjątkiem będzie art. 558 § 1 zdanie drugie, który stanowi, że w przypadku konsumentów ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest dopuszczalne tylko w przypadkach określonych w przepisach szczególnych – piszemy o tym na końcu. Z kolei art. 556(5) Kodeksu cywilnego stanowi, że do quasi-przedsiębiorcy nie będzie się stosować przepisów art. 563 oraz art. 567 § 2 KC. Natomiast w myśl dodanego art. 576(5) Kodeksu cywilnego do quasi-przedsiębiorcy stosować się będzie przepisy dotyczące konsumenta, zawarte dziale zatytułowanym „Roszczenia sprzedawcy w związku z wadliwością rzeczy sprzedanej”.
W praktyce, poza pewnymi niuansami, które należy zostawić już prawnikom na etapie sporu z klientem, zmiany sprowadzają się przede wszystkim do tego, że quasi-przedsiębiorca nie utraci uprawnień z tytułu rękojmi jeżeli nie zbada rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie dealera o wadzie, a w przypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później – jeżeli nie zawiadomił dealera niezwłocznie po jej stwierdzeniu. Teraz taka zasada dotyczy każdego przedsiębiorcy, co w dużej mierze ułatwia prowadzenie sporów, ponieważ przedsiębiorcy często „zapominają” powiadomić o wadzie pojazdu niezwłocznie.
Zgodnie z 558 §1 Kodeksu cywilnego, co do zasady, strony umowy mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Jeżeli kupującym jest konsument, ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest dopuszczalne jednak tylko w przypadkach określonych w przepisach szczególnych. Przepis ten wprowadza zasadniczo zakaz ograniczania rękojmi wobec konsumentów. Zgodnie z nowym art. 554(4) Kc, zawarte w dziale „Rękojmia za wady” przepisy dotyczące konsumenta, stosuje się do „quasi-przedsiębiorcy”. Wyjątkiem jest uprawnienie o którym mowa właśnie w art. 558 §1 zdanie drugie. Oznacza to, że sprzedawca wobec takiego przedsiębiorcy będzie w dalszym ciągu mógł wyłączyć w drodze umowy jego uprawnienia z tytułu rękojmi.