Sprzedaż auta w trakcie rejestracji czasowej jest dopuszczalna

W przypadku pierwszej rejestracji auta, zgodnie z art. 74 ust. 1 i 2 Prawa o ruchu drogowym, starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) właściciela pojazdu dokonuje z urzędu czasowej rejestracji pojazdu, wydając pozwolenie czasowe i zalegalizowane tablice rejestracyjne. Tzw. „miękki” dowód rejestracyjny ważny jest przez okres nieprzekraczający 30 dni (jego okres ważności może być jednorazowo przedłużony o 14 dni w celu wyjaśnienia spraw związanych z rejestracją pojazdu).

Rejestracja czasowa jest dokumentem stwierdzającym dopuszczenie do ruchu pojazdu, a także pozwalającym właścicielowi na korzystanie z pojazdu. Po upływie terminu czasowej rejestracji pozwolenie czasowe i tablice rejestracyjne zwraca się do organu rejestrującego.

W związku z wejściem w życie od 1 stycznia 2020 kar za brak „pierwszej rejestracji” pojawiły się ze strony dealerów pytania, czy w przypadku sprowadzenia auta używanego taka pierwsza rejestracja nie blokuje możliwości sprzedaży auta. Ten sam problem może występować w przypadku samorejestracji, kiedy sprzedaż dokonywana jest jeszcze na etapie „miękkiego dowodu”.

Dominuje przekonanie (głównie ze strony organów), że w tym czasie nie można sprzedać pojazdu. Stanowisko takie nie jest jednak prawidłowe. Sprzedaż pojazdu w okresie rejestracji czasowej jest jak najbardziej dopuszczalna.

Skąd to błędne stanowisko wynika? Pierwszym powodem jest nie do końca wnikliwe stosowanie art. 78 ust. 1 PRD. Przepis ten stanowi, że w razie przeniesienia na inną osobę własności pojazdu zarejestrowanego, dotychczasowy właściciel przekazuje nowemu właścicielowi dowód rejestracyjny i kartę pojazdu, jeżeli była wydana. Celem tego przepisu jest ochrona praw nabywcy pojazdu, ponieważ otrzymując dokumenty dotyczące pojazdu od zbywcy, zna jego sytuację prawną. Jak wiemy, w przypadku rejestracji czasowej karta pojazdu nie jest jeszcze wydana. Przepis ten nie narusza jednak prawa właściciela do swobodnego dysponowania pojazdem, w tym również jego sprzedaży. Karta pojazdu wydawana jest przy pierwszej rejestracji samochodu, tzn. już po upływie okresu rejestracji czasowej. Powyższy przepis – co jednoznacznie wynika z jego treści – dotyczy tylko i wyłącznie sytuacji gdy karta została już wydana. W związku z czym hipoteza jego normy nie obejmuje rejestracji czasowej. Nie może on zatem stanowić podstawy do kwestionowania prawa do zbycia pojazdu w okresie rejestracji czasowej.

Drugim powodem istnienia rzekomego zakazu zbycia pojazdu w trakcie rejestracji czasowej jest treść art. 74 ust. 2b PRD, zgodnie z którym czasowej rejestracji pojazdu dokonuje się warunkowo, jeżeli właściciel pojazdu złoży oświadczenie, że w okresie od tej rejestracji do wydania dowodu rejestracyjnego nie nastąpi zmiana w zakresie własności pojazdu.

Niestety przepis ten jest źle rozumiany. Owszem, dotyczy  on sytuacji zbycia auta w tym okresie, ale nie wyłącza takiej możliwości. Przepis ten w ogóle nie odnosi się do stosunków cywilnoprawnych i nie ma wpływu na ważność przejścia prawa własności. Jedynym skutkiem sprzedaży pojazdu z „miękkim” dowodem rejestracyjnym wynikającym z tego przepisu jest wygaśnięcie decyzji o czasowej rejestracji, co nie ma wpływu na przejście prawa własności i możliwość rejestracji pojazdu na nowego właściciela. Do wygaśnięcia decyzji znajduje zastosowanie art. 162 Kodeksu postępowania administracyjnego, w związku z czym musi zostać wydana odrębna decyzja stwierdzająca wygaśnięcie decyzji o rejestracji czasowej. W takiej sytuacji (nowy) właściciel pojazdu pozostaje wprawdzie bez jego rejestracji, ale nic nie stoi na przeszkodzie żeby “od nowa” auto zarejestrował otrzymując najpierw decyzję o rejestracji czasowej. Niemniej jak wspomnieliśmy, nie ma to absolutnie wpływu na przejście prawa własności i zarejestrowanie auta na nowego właściciela.