W Sejmie uchwalony został długo zapowiadany projekt ustawy przewidującej orzeczenie przepadku pojazdu prowadzonego przez sprawcę znajdującego się w stanie nietrzeźwości, w którym stężenie alkoholu w jego organizmie było nie mniejsze niż 1,5 promila we krwi (0,75 mg/dm3 w wydychanym powietrzu) lub przez sprawcę znajdującego się pod wpływem środka odurzającego.
Obawy branży dealerskiej budziło, co w przypadku, gdy pojazd, który prowadził nietrzeźwy kierowca nie stanowi jego własności, a jest na przykład autem zastępczym, demonstracyjnym, które należy do dealera, autem wypożyczonym albo stanowi tylko współwłasność kierowcy.
Projekt przewiduje, że jeżeli pojazd w czasie popełnienia przestępstwa nie stanowił własności lub stanowił współwłasność sprawcy, orzeka się wyłącznie przepadek jego równowartości. Zobowiązanym do zapłaty równowartości byłby oczywiście sprawca. Przepadku pojazdu mechanicznego oraz przepadku równowartości pojazdu mechanicznego nie będzie orzekać się, jeżeli sprawca prowadził niestanowiący jego własności lub współwłasności pojazd mechaniczny wykonując czynności zawodowe lub służbowe polegające na prowadzeniu pojazdu na rzecz pracodawcy. W ww. przypadkach sąd orzekać będzie nawiązkę w wysokości co najmniej 5.000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
Za wartość pojazdu mechanicznego dla celu orzeczenia przepadku jego równowartości przyjmować się będzie wartość określoną w polisie ubezpieczeniowej na rok, w którym popełniono przestępstwo, a w razie braku polisy – średnią wartość rynkową pojazdu odpowiadającego, przy uwzględnieniu marki, modelu, roku produkcji, typu nadwozia, rodzaju napędu i silnika, pojemności lub mocy silnika oraz przybliżonego przebiegu. Wartość ta ma być ustalana na podstawie dostępnych danych, bez powoływania biegłego sądowego. Opinia biegłego będzie sporządzana dopiero w sytuacji, gdy nie będzie możliwe ustalenie wartości pojazdów wg ww. kryteriów z uwagi na szczególne cechy pojazdu. Jeżeli orzeczenie przepadku pojazdu mechanicznego z uwagi na jego zbycie, utratę, zniszczenie lub znaczne uszkodzenie jest niemożliwe lub niecelowe, także ma się orzekać przepadek równowartości pojazdu.
Prowadzenie w stanie nietrzeźwości ( czyn z art. 178a §1 Kodeksu karnego) lub czyn z art. 178a § 4 k.k., czyli tzw. „recydywy drogowej” będzie skutkował przepadkiem pojazdu lub przepadkiem jego równowartości jeżeli stężenie alkoholu w organizmie sprawcy było większe niż 1,5 promila we krwi lub 0,75 mg/dm3 w wydychanym powietrzu. Ponadto przepadek pojazdu lub przepadek jego równowartości nie będzie orzekany wobec sprawcy przestępstwa określonego w art. 178a § 1 lub 4 k.k., jeżeli zachodzi ustawowo niezdefiniowany „wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami”.
Przepadek pojazdu lub jego równowartości będzie również orzekany za przestępstwa popełnione w warunkach określonych w art. 178 § 1 k.k., czyli przestępstwa, o których mowa w art. 173 (katastrofa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym zagrażającą życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach), art. 178a § 1a k.k. w przypadku katastrofy w komunikacji, której skutkiem jest ciężki uszczerbek na zdrowiu lub śmierć człowieka, art. 174 (sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym) i art. 177 k.k. (spowodowanie wypadku). W takich przypadkach, do orzeczenia przepadku pojazdu wystarczające będzie prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, nawet, jeżeli stężenie alkoholu w organizmie sprawcy było mniejsze niż 1,5 promila we krwi lub 0,75 mg/dm3 w wydychanym powietrzu. W przypadku takich przestępstw nie będzie także możliwe odstąpienie od orzeczenia przepadku w wyjątkowych wypadkach.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw trafił do Senatu (druk nr 762). Prace nad projektem zostały zaplanowane na posiedzenie Senatu w dniach 20-22 lipca 2022 roku, czyli jeszcze przed wakacjami parlamentarnymi. Należy przypuszczać, że Senat może mieć poprawki, co spowoduje konieczność zwrócenia projektu do Sejmu. Końca prac należy się zatem spodziewać we wrześniu.