7 kwietnia 2021r. Sąd Administracyjny w Poznaniu wydał wyrok istotny z punktu widzenia przedsiębiorstw zajmujących się eksportem pojazdów. Sprawa dotyczyła odmowy zwrotu akcyzy przez organy skarbowe na rzecz firmy, która zarejestrowała czasowo pojazdy w celu ich sprzedaży poza granicami kraju. Sąd Administracyjny uznał, że taka forma rejestracji w celu wywozu na zasadach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów nie stanowi przesłanek do odmowy zwrotu akcyzy. Jako uzasadnienie została przedstawiona interpretacja funkcjonalnej wykładnia przepisów zawartych w art. 107 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym.
Jak zostało wspomniane, kwestię zwrotu akcyzy od samochodów osobowych reguluje art. 107 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym. Zgodnie z tym podmiot, który nabył prawo rozporządzania jak właściciel samochodem osobowym niezarejestrowanym wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, od którego akcyza została zapłacona na terytorium kraju, dokonujący dostawy wewnątrzwspólnotowej albo eksportu tego samochodu osobowego lub jeżeli w jego imieniu ta dostawa albo eksport są realizowane, ma prawo do zwrotu akcyzy na wniosek złożony właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie roku od dnia dokonania dostawy wewnątrzwspólnotowej albo eksportu tego samochodu osobowego.
Przepis wydaje się w miarę zrozumiały, jednak organy skarbowe różnie interpretują zwrot „samochód osobowy niezarejestrowany wcześniej na terytorium kraju”, często odmawiając zwrotu zapłaconej akcyzy ze względu na dokonanie czasowej rejestracji wywożonych samochodów. Informowaliśmy o tym w tym miejscu, kiedy to Związek Dealerów Samochodów podjął interwencję w tym temacie. Przepis ten jednak przysparza problemów ponieważ ustawodawca nie sformułował definicji legalnej „niezarejestrowania” samochodu osobowego, wskazał jedynie, że kwestia zwrotu akcyzy powinna być rozpatrywana „zgodnie z przepisami o ruchu drogowym”
Istotny wyrok w tej sprawie wydał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w dniu 7 kwietnia 2021 r. (III SA/Po 546/20). Sprawa dotycząca odmowy zwrotu akcyzy przez naczelnika urzędu skarbowego oraz dyrektora izby skarbowej na rzecz firmy, która zarejestrowała pojazdy w ramach czasowej rejestracji (w celu ich wywozu na zasadach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów) stała się powodem wydania następującej opinii:
„Podmiot, który nabył prawo rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel, i który dokonuje dostawy wewnątrzwspólnotowej albo eksportu niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym samochodu osobowego, od którego akcyza została zapłacona na terytorium kraju lub jeżeli w jego imieniu ta dostawa albo eksport są realizowane, przysługuje zwrot akcyzy na wniosek, złożony właściwemu naczelnikowi urzędu celnego w terminie roku od dnia dokonania dostawy wewnątrzwspólnotowej albo eksportu tego samochodu osobowego”
Sąd uznał, że zarówno naczelnik urzędu skarbowego oraz dyrektor izby skarbowej naruszyli art. 107 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, poprzez jego błędną wykładnię, ponieważ poprzestały na językowej wykładni przepisu – przyjmując, że wszelka wcześniejsza rejestracja samochodu osobowego wyklucza możliwość zwrotu podatku akcyzowego – ignorując istotę podatku akcyzowego, której uwzględnienie powinno nastąpić w ramach wykładni funkcjonalnej art. 107 ust. 1.
Funkcjonalna wykładnia przepisów o zwrocie podatku akcyzowego od samochodów osobowych prowadzi więc do wniosku, że nie można obciążać podatkiem akcyzowym podmiotów, które prowadzą działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży aut i nie są konsumentem sprzedawanych pojazdów, ponieważ samo dopuszczenie do ruchu pojazdu samochodowego na terytorium kraju nie może być poczytywane jako jego konsumpcja. Czasowa rejestracja, o której mowa w art. 74 ust. 2 pkt 2 Prawa o ruchu drogowym nie stanowi więc przeszkody do dokonania zwrotu podatku akcyzowego zapłaconego uprzednio na terytorium kraju od oznaczonego samochodu osobowego.